در مورد ازدواج، من عرض کنم: عزیزان من! موانع فرهنگى ازدواج را دست کم نگیرید. ازدواج براى جوانان لازم است و جوانان هم آن را مىخواهند. البته موانعى هم وجود دارد، ولى همهى موانع، اقتصادى نیست. موانع اقتصادى بخشى از مشکل است. عمده، موانع فرهنگى است - عادتها، تفاخرها، تکاثرها، چشم و همچشمیها، تجملطلبىها - اینهاست که یک مقدار نمىگذارد آن کارى که باید انجام گیرد، صورت پذیرد. باید شما و خانوادههایتان این گرهها را باز کنید. من از ازدواجهاى دانشجویى که هرسال برگزار مىشود، بسیار خشنود و خرسندم. اگر عادت کنند که ازدواجها را ساده، بىپیرایه و بىتشریفات انجام دهند، فکر مىکنم که بسیارى از مشکلات حل خواهد شد. اساس ازدواج در اسلام بر سادگى است. در اوایل انقلاب نیز همینطور بود؛ منتها متأسفانه این فرهنگ تکاثر و تفاخر و سرمایهدارى یک خرده کار را مشکل کرد. متأسفانه بعضى از مسؤولان هم با ازدواجهاى کذایى خانوادههایشان، مشکلاتى را درست کردند.
بیانات و پرسش و پاسخ در جمع دانشجویان و اساتید دانشگاه صنعتى امیر کبیر ؛09/12/1379
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله- اصرار داشتند جوانها زود ازدواج کنند. چه دخترها و چه پسرها، البته با میل خودشان و با اختیار خودشان، نه اینکه دیگران برایشان تصمیم بگیرند. ما هم باید در جامعهی خودمان این را رواج دهیم. جوانان در سنین مناسب، وقتی از دوران جوانی خارج نشدهاند، در همان حال گرمی و شور و شوق، باید ازدواج کنند. این برخلاف برداشت و تلقی خیلی از افراد است که خیال میکنند ازدواجهای دوران جوانی، ازدواجهای زودرس است و ماندگار نیست. درست برعکس است؛ اینطور نیست. اگر درست صورت بگیرد ازدواجهای بسیار ماندگار و خوبی هم خواهد بود و زن و شوهر در چنین خانوادهای کاملاً با هم صمیمی خواهند بود.
بیانات در مراسم خطبه عقد ؛23/12/1379
اسلام اصرار دارد بر اینکه این پدیده در اوان خود، هر چه زودتر، از آغاز احساس نیاز انجام گیرد. این هم از اختصاصات اسلام است، هر چه زودتر بهتر. زودتر که می گوییم یعنی از همان وقتی که دختر و پسر احساس نیاز می کنند به داشتن همسر، هر چه این کار زودتر انجام بگیرد، بهتر است. علت چیست؟ علت این است که اولاً برکات و خیراتی که در امر ازدواج وجود دارد در وقت خود و زودتر از اینکه زمان بگذرد و عمر تلف بشود، برای انسان حاصل خواهد شد. ثانیاً جلوی طغیان های جنسی را می گیرد. لذا می فرماید:«من تزرج فقد احرز نصف دینه». طبق این روایت معلوم می شود که نصف تهدیدی که انسان درباره دین خود می بیند از طرف طغیان های جنسی است که خیلی رقم بالایی است.
بیانات در مراسم خطبه عقد؛ 9/12/1380
زندگى فاطمهى زهرا (سلاماللهعلیها) به خاطر عظمت و شگفتیهاى فراوانى که در آن هست، شبیه اسطورههاى تاریخ است. حقیقتا چشم ما نمىتواند مقامات معنوى آن بزرگوار را ببیند - «تو بزرگى و در آیینهى کوچک ننمایى» - ما نمىتوانیم آن قامت رسا و آن عظمت را حتى در چشم کوتهبین ذهن خودمان تصویر کنیم؛ لیکن همان چیزى که چشمان سطحىنگر ما مىبیند، خیلى باعظمت است. یعنى آن زندگى کوتاه چه در دوران کودکى، چه در دوران نوجوانى و چه در دوران تأهل و ازدواج و خانهدارى اینقدر پرمغز است! مگر هر کسى مىتواند همسر امیرالمؤمنین باشد؟ عظمت على آنگونه است که کوههاى عظیم را در مقابل خود آب مىکند. نفس همسرى امیرالمؤمنین، یک نشانهى بزرگ عظمت است؛ لیکن شما ببینید تعامل این زن و شوهر چگونه است و دو بزرگ خارج از ابعاد ذهن انسان، چگونه با هم حرف مىزنند؛ چگونه زندگى مىکنند؛ چگونه این زندگى الگو و نمونهى تاریخ را اداره مىکنند و چگونه هرکدام نقشى به عهده مىگیرند! اینها تصادفى نیست. نقش آن شوهر در دوران مبارزات و جنگها این است که نفر اول و خطشکن درجهى یک و گرهگشاى اول و آخر باشد. در دوران بعد از رحلت پیغمبر، این نقش تغییر پیدا مىکند. همان شجاعت، همان قدرت و همان عظمت وجود دارد؛ منتها در نقش دیگرى ظهور مىکند. مگر هرکسى مىتواند آن حادثهى عظیم بعد از پیغمبر را تحمل کند؟ اما على تحمل کرد و این همان شجاعت خیبر و همان قدرت احد است که در اینجا طاقت مىآورد. بعد، دوران خلافت است که هر کلمه کلمه و هر قدم به قدم آن، اثرى در تاریخ اسلام و تاریخ بشر گذاشته است. آنگاه نقش همخوان با این شخص، نقش فاطمهى زهرا (سلاماللهعلیها) است. اگر آن مظلومیت عظیم و جانسوز در تاریخ خود را نشان نمىداد، حقایق اسلام آنچنان که بعدا آشکار شد، آشکار نمىشد. اینها تصادفى نیست. همهى اینها طراحى شدهى با تدبیر الهى است؛ منتها کسانى براى این میدانها و این نقشهاى دشوار انتخاب مىشوند که جوهر آنها، جوهر برگزیدهى خداست. در بین همهى انسانهاى طول تاریخ، خداى متعال انتخاب مىکند: «امتحنک الله الذى خلقک قبل ان یخلقک فوجدک لما امتحنک صابرة». میدان، میدان امتحان است. میدان کار تصادفى نیست. میدان امتیاز دادن بیخودى نیست. خداى متعال بیخودى به کسى امتیاز نمىدهد. این جوهر، این ارادهى قوى، این عزم راسخ، این گذشت و فداکارى در فاطمهى زهرا (سلاماللهعلیها) کار را به آنجا مىرساند که او سنگ الماسى مىشود که همهى این چرخها بر روى آن مىچرخد. دشوارترین چرخها را باید بر روى سختترین پایهها و قاعدهها بچرخانند. این چرخ عظیم تاریخ اسلام و امتحانهاى دشوار، در همان دوران کوتاه، بر روى دوش فاطمهى زهرا (سلاماللهعلیها) بود. خدا او را انتخاب کرد و او توانست بشریت را نجات دهد. فاطمهى زهرا(سلاماللهعلیها) فرشتهى نجات انسانها در طول تاریخ است. براى همین هم هست که ائمه (علیهمالسلام) اینقدر براى آن بزرگوار تکریم و حرمت قائلند و نسبت به او اظهار خشوع مىکنند. هیچ مقامى از این بالاتر وجود دارد؟
بیانات در دیدار مداحان آل الله به مناسبت میلاد حضرت فاطمهى زهرا (سلاماللهعلیها) ؛19/07/1377
پدران و مادران، نسبت به مقدمات غیر لازم ازدواج سختگیرى نکنند؛ جوانان که سختگیرىیى ندارند. بگذارند ازدواج اسلامى انجام بگیرد. بگذارند ازدواج براى دختر مسلمان و زن جوانى که در محیط اسلامى است، مثل ازدواج فاطمهى زهرا(س) باشد؛ ازدواجى با پیوند عشقى معنوى و الهى و جوششى بىنظیر میان زن و مرد مؤمن و مسلمان و همکارى و همسرى به معناى واقعى بین دو عنصر الهى و شریف، اما بیگانه از همهى تشریفات و زر و زیورهاى پوچ و بىمحتواى ظاهرى. این است ازدواج درست زن مسلمان و تربیت فرزند و ادارهى محیط خانه و البته اندیشیدن و پرداختن به همه چیز جامعه و دین و دانش و فعالیت اجتماعى و سیاسى. اسلام، این است.
سخنرانى در دیدار با جمع کثیرى از زنان شهرهاى تهران، تبریز، اصفهان، کرمان، قم، قزوین، یزد، کرج و استانهاى چهارمحال و بختیارى و مازندران ؛26/10/1368
من خودم توصیهام این است که ازدواج را آسان بگیرند؛ مهریهها زیاد نشود؛ جهیزیهها سنگین نشود؛ در مراسم مهمانیها، خیلى ریخت و پاش نشود و اسرافآمیز نباشد. باید روى این کار شود. چقدر خوب است که از لحاظ فرهنگى و هنرى تبلیغ شود، تا مردم اینها را فرا گیرند. اگر این را فرا گرفتند، من فکر مىکنم که ازدواج آسان خواهد شد ... علىاىحال، بایستى قدرى ازدواج را آسان بگیرند و دنبال تشریفات نباشند، تا راحت بتوانند جوانان را به مرحلهى ازدواج نزدیک کنند. باید در خانوادهها و در خود جوانان و در خود دختران و پسران، همت به وجود آید. امتناع از ازدواج نباید باشد. البته اگر دولت بتواند تسهیلاتى هم فراهم کند، خیلى خوب است. من همیشه دنبال این بودهام و به مسؤولان هم همیشه براى مسکن و وام و سایر نیازهاى زندگى جوانان سفارش کردهام. ما اینها را مفروض مىگیریم؛ اما مىخواهم بگویم که مسؤولیت این کار در درجهى اول، مسؤولیت خانوادگى و شخصى است.
گفت و شنود در دیدار جمعى از جوانان به مناسبت هفتهى جوان ؛07/02/1377